بررسی اعتبار و پایائی آزمون روشاخ در تشخیص ضایعات مغزی

صفدر مختارزاده؛ به راهنمایی: عبدالله شفیع‌آبادی.

پایان نامه (کارشناسی ارشد) -- دانشگاه علامه طباطبائی، 1374

کلید واژه: آسیب مغزی / اعتبار / روان‌سنجی / تشخیص (پزشکی) / آزمون رورشاخ /
کلید واژه معادل لاتین: Brain damage / Validity / Psychometry / Diagnosis /
Rorshach's test /

چکیده:

با توجه به اینکه درصد قابل توجهی (10 درصد) از مراجعین به مراکز روانپزشکی از ضایعات مغزی رنج می‌برند پژوهش حاضر با هدف بررسی اعتبار و پایایی ملاکهای اعلام شده در آزمون رورشاخ برای تشخیص ضایعات مغزی انجام و از موج‌نگار الکتریکی (E.E.G) به عنوان ملاک خارجی استفاده شد. در این پژوهش فرضیه زیر مورد آزمون قرار گرفته است: ”آزمون رورشاخ در تشخیص ضایعات مغزی دارای توانایی تشخیص می‌باشد”. به منظور آزمون فرضیه فوق از بین مراجعه‌کنندگان به مرکز الکتروآنسفالوگرافی به تعداد 150 نفر با در نظر گرفتن شرایط داشتن حداقل سواد خواندن و نوشتن و دامنه سنی 12 تا 60 سال و بدون در نظر گرفتن جنسیت به صورت غیرتصادفی انتخاب شدند. ابتدا از افراد آزمون رورشاخ به عمل آمد. وبراساس ملاکهای ضایعه مغزی ارائه شده توسط پیوتروفسکی در مورد آنان تشخیص‌گذاری و سپس نوار مغزی به عمل آمد. و توسط متخصصین مغز و اعصاب نوار آنان تفسیر و در صورت داشتن ضایعه به C.T.Scan آنان مراجعه و با تشخیص متخصصین جراحی مغز و اعصاب میزان ضایعه مشخص شد. در مرحله بعدی نتایج اجرای آزمون رورشاخ و تفسیر نوار مغزی با استفاده از آزمون آماری مقایسه دو نسبت همبسته مورد ارزیابی قرار گرفت تا بدین وسیله اعتبار آزمون بررسی شود. برای بررسی پایائی از آزمون 30 نفر گروه نمونه آزمون مجدد به عمل آمد و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون میزان پایایی آزمون محاسبه گردید. نتایج آزمون آماری انجام شده نشان داد آزمون رورشاخ در تشخیص ضایعات مغزی شدید از قدرت تشخیص خوبی برخوردار است. همچین این آزمون به خوبی می‌تواند افراد طبیعی را مشخص کند اما در تشخیص افراد با ضایعات خفیف دارای قدرت تشخیص کافی نمی‌باشد. آزمون مجدد نیز نشان داد آزمون رورشاخ در تشخیص‌گذاری افراد در اجرای مجدد دارای پایایی بالایی (0/889) است. با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان از این آزمون به عنوان یک ابزار تشخیص اولیه در مراجعان به مراکز روانپزشکی و مشاوره و کلینیکها استفاده کرد اما باید توجه داشت آزمون به تنهایی قادر به تشخیص قطعی ضایعات مغزی نمی‌باشد.