نقش باورهای انگیزشی در رفتار کمک طلبی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

**، دکتر زهره سرمد * عزت اله قدم پور

استاد دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران * * کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی *

چکیده

پژوهش حاضر، نقش باورهای انگیزشی را در رفتار کمک طلبی و پیشرفت تحصیلی 200 دانش آموز پسر پایه سوم راهنمایی که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، مورد بررسی قرار داد. به منظور سنجش باورهای انگیزشی (اهداف تکلیف مدار، اهداف بیرونی، اهداف توانایی نسبی، ادراک لیاقت شناختی و ادراک لیاقت اجتماعی) از پرسشنامه محقق ساخته و مقیاس ادراک لیاقت هارتر استفاده شد.رفتار کمک طلبی(پذیرش و اجتناب از کمک طلبی) از طریق پرسشنامه محقق ساخته مورد اندازه گیری قرار گرفت و برای سنجش پیشرفت تحصیلی، از میانگین نمرات دروس دانش آموزان استفاده شد. جهت تحلیل داده ها، از روش آماری تحلیل رگرسیون چند متغیری استفاده گردید.
نتایج پژوهش نشان داد که: 1) بهترین متغیرهای پیش بینی کننده پذیرش کمک طلبی عبارتند از: اهداف تکلیف مدار و ادراک لیاقت اجتماعی، 2) بهترین متغیر پیش بینی کننده اجتناب از کمک طلبی، اهداف بیرونی است و 3) رفتار کمک طلبی (پذیرش و اجتناب از کمک طلبی) پیش بینی کننده پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. به طور کلی، نتایج پژوهش حاکی از اهمیت توجه به مؤلفه های انگیزشی – اجتماعی در رفتار کمک طلبی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان است.

کلید واژه ها: باورهای انگیزشی، اهداف تکلیف مدار، اهداف بیرون، اهداف توانایی نسبی،ادراک لیاقت شناختی، ادراک لیاقت اجتماعی، رفتار کمک طلبی،پیشرفت